Vincent huurde voor 3,50 francs per nacht een bescheiden zolderkamer in de Auberge Ravoux. Om te schilderen en zijn doeken op te bergen gebruikte hij de zogeheten ‘Schilderskamer’ beneden.

In diezelfde kamer zou Vincent twee maanden later opgebaard liggen. Voor zijn zelfmoord pakte hij vrijwel zeker het pistool van de herbergier, Arthur Ravoux.

'Toen ik samen met hem zat en hem vertelde dat we wilden proberen hem te genezen en dat we hoop hielden dat dit soort vertwijfeling hem gespaard zou blijven, zei hij: "Droefheid zal eeuwig duren". Ik begreep wat hij bedoelde. Kort daarop hapte hij naar adem en een moment later sloot hij zijn ogen.'

Theo van Gogh aan zijn zus Lies, 5 augustus 1890

Vincents lichaam lag in afwachting van de kist nog ruim een dag op het doodsbed. Daar schetste dokter Paul Gachet dit portret van hem.

Vincents gezicht is geschoren en zijn beschadigde oor is zichtbaar. Het geometrische patroon dat vaag door de tekening schijnt, ontstond doordat het papier tijdens het fixeren van de houtskool op een rieten stoel lag.

Meteen de dag van aankomst in Auvers had Vincent dokter Gachet bezocht, met een introductiebrief van Theo op zak.

De alternatieve arts en amateurkunstenaar (als ‘Paul van Ryssel’) gaf Vincent geen medische behandeling, maar praatte veel met hem en stimuleerde hem om te schilderen. In zijn atelier leerde hij Vincent etsen en ontstond dit portret.

Veertien jaar na Vincents dood maakte de zoon van dokter Gachet dit schilderij vlakbij de plek in Auvers waar de zelfmoordpoging plaatsvond.

Het pistool waarmee Vincent – hoogstwaarschijnlijk – schoot, werd bijna zeventig jaar later ontdekt door een ploegende boer, in de velden achter de hooibergen op het schilderij.

Het kaliber van het verroeste pistool komt overeen met de aard van de schotwond. De kogel zelf bleef in Vincents lichaam. Dat de wond kruitsporen aan de rand had, versterkt de indruk dat gericht en van zeer dichtbij is geschoten.

De spanningen rond het dreigende vertrek van Gauguin bereikten het kookpunt op 23 december 1888.

Tijdens een hoog opgelopen ruzie sneed Vincent in verwarde toestand zijn oor af en leverde dit af bij een bevriende prostituee. Daarop belandde hij in het ziekenhuis van Arles.

Vincent verliet het ziekenhuis in januari 1889. Geestelijk bleef hij wankel. In februari kreeg hij een aanval waarbij hij meende vergiftigd te zijn. Na een opname van tien dagen mocht hij terug naar het Gele Huis.

Maar vanwege klachten van buurtgenoten en uit angst voor nieuwe crises liet hij zich vrijwillig opnemen in de psychiatrische inrichting in Saint-Rémy.

Vincent werd op 30 juli begraven. Om het zijn artistieke vrienden zo makkelijk mogelijk te maken, had Theo op de rouwkaart de treintijden vanaf Paris-Nord vermeld.

Vincents verfleverancier Père Tanguy kwam, naast diverse kunstenaars, zoals Emile Bernard, Charles Laval, Auguste Lauzet en de zoon van Camille Pissarro.

Volgens Dries schilderde Vincent op de dag van zijn poging tot zelfmoord een bosgezicht ‘vol zon en leven': Boomwortels. Het doek is niet helemaal voltooid en was mogelijk een soort ‘afscheidsbrief’.

Sommige iepen staan op het punt om van de kalksteenwand te vallen. Hun wortels liggen al los, hun dood is onontkoombaar. Schetste Vincent hiermee zijn eigen situatie?

Het tweede onvoltooide schilderij dat na Vincents dood gevonden werd, was dit landschap met boerderijen. Dries zou het later als Dorp: laatste schets insturen voor een Parijse tentoonstelling.

Het is Vincents op één na laatste schilderij, hij maakte het vermoedelijk daags voor zijn poging tot zelfmoord.